Giróuflado-sóuvajo
Dianthus longicaulis
Caryophyllaceae
Àutri noum : Giróuflado-bastado, Garouflet, Jóuriflado, Gidouflado, Jouniflado.
Noms en français : Oeillet à tiges longues, Oeillet virginal.
Descripcioun :Ei la formo fèro de la giróuflado di flouristo. Es uno planto pulèu grando (10-60 cm) emé de fueio primo, un long calice e un caliculo pichot que caup 2 à 4 bratèio proun largo e pounchudo (fotò).
Usanço :Dins d'ùni relarg s'utiliso contro lou tussi e faire susa. Lis estùdi d'aro mostron de prouprieta contro li virus.
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Dianthus
Famiho : Caryophyllaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Basso mountagno
- Colo
- Tepiero seco
Estànci : Termoumediterran à Subaupen
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Dianthus longicaulis Ten., 1819
(= Dianthus caryophyllus subsp. longicaulis (Ten.) Arcang., 1894 )
Frais
Fraxinus excelsior
Oleaceae
Àutri noum : Frau, Fraich, Fraiche, Fraisse, Frais-mascle.
Nom en français : Frêne commun.
Descripcioun :Lou frais es un aubre de mountagno que trachis dins li relarg umide en terro prefoundo. Se recounèis à si bourroun negre e óupousa, à si fueio coumpausado de 5 à 11 fueioun denta e pounchu, e peréu à soun fru que ié dison "lengo d'aucèu".
Usanço :Emé la ligno de frais se fai li manche d'óutis. Li fueio (e li fru) soun couneigudo pèr lucha contro lou mau-d'os e ajuda à pissa. Faire bouli uno pougnado, pièi après infusioun, béure emé de jus de limoun. Dins d'ùni endré, li jóuini fru soun manja après èstre esta bouli dous cop. En Franço s'adoubo uno bevendo, la freineto, emé li fueio cuberto de melado (producho pèr li nieroun).
Port : Aubre
Taio : 5 à 30 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Baragno
- Ribiero
- Fourèst de gaudre
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Fraxinus excelsior L., 1753